Artikülasyon
Kekeme
Olan Okul Öncesi Çocukları İçin Pratik Terapi Stratejileri ve Aile Odaklı
Terapi
Okul öncesi dönem çocuklarda kekemelik tedavisi
genellikle başta anne-baba olmak üzere çocuğun etrafındaki yetişkinlerin
eğitilmesine yöneliktir ve öncelikle amaçlar belirlenmelidir.
Kekemelik.
Peltek;
Dilini dişlerinin arasına alır gibi konuşan ve bu yüzden s, z,ç gibi sesleri
kusurlu söyleyen kişi demektir. Pelteklik
Konuşmak doğuştan gelen bir yeti değildir.
Sonradan öğrenilen konuşama da erken çocukluk dönemi yani konuşmaya yeni yeni
öğrenildiği yaşlarda tüm çocuklarda pelteklik görülebilmektedir. Konuşma
esnasında kelime içerisinde kullanılması gereken harflerin yerine, başka
harfler kullanılması örneğin ‘Geliyo-r-um’ yerine ‘Geliyo-l-um’ yada
‘-R-ahat’ yerine ‘-L-ahat’ söylenilmesi vb. tüm çocuklarda görülmektedir
ancak 6 yaşına kadar geçmesi gereken bu durum devam ediyorsa artık tedaviye
ihtiyaç duyduğu söylenebilir.
Artikülasyon
bozukluğu, kişinin konuşma seslerini yanlış veya eksik üretmesi anlamına
gelmektedir. Konuşma düzeneği; gırtlak, yutak, yumuşak damak, dil, dişler,
dudaklar ile birlikte ağız ve geniz boşluklarından oluşmaktadır. Sesler,
akciğerlerden dışarıya doğru itilen havanın ses tellerini titreştirmesi ile
oluşur (fonasyon).
Bu ham ses; sonra
boğaz boşluğu, ağız boşluğu ve burun boşluğunda bir şekle girerek her insana
özgü olan ses tonunu oluşturur (rezonans). Bu ses tonu sonra dil, çene, dişler,
dudaklar, damak gibi yapıların hareketiyle şekillenerek konuşmada kullandığımız
temel sesleri meydana getirir (artikülasyon). Ancak bu işlem sırasında
artikülatör dediğimiz organlar yanlış pozisyonlara girerek artikülasyon
bozukluğu oluşmasına neden olabilir. Örneğin kişi "arı" yerine
"ayı", "kitap" yerine "titap" diyebilir.
Hızlı konuşma sorunu günümüzde birçok kişide öyle veya böyle
görülme ihtimali olası bir sorun olarak karşımıza çıkmaya başlamıştır. Hızlı
konuşma sorununu tetikleyen elbet birkaç sebep bulunmaktadır, ancak yaşam
koşullarının etkileri ile soyutlaşan günümüz dünyasındaki akış hızını da
unutmamak gerekir.
IQ seviyesi yüksek insanlarda daha sık gördüğümüz hızlı konuşma
problemi (takifemi), konuşurken kişilerin söyleyecekleri kelimeleri daha
söylemeye geçmeden aklında bir saniye önceden düşünüp dil henüz o anda söylenen
kelimeyi bitirmeden düşünülen kelimeleri dile aktarmaya çalışmasıyla ortaya
çıkmaktadır. Hızlı Konuşma sorunu ayrıca önceleri kekeme olan kişilerde bir süre
sonra görülmeye başlayan bir problem olarak da karşımıza çıkabilmektedir. Bir
yanlış konuşma alışkanlığı olan hızlı konuşma problemi, önceleri konuşmaya
başlarken kekeleyen kişilerin kekemelik problemini
aşmaya yönelik kelimeleri bir an önce ağızdan çıkarmalarına yönelik hızlıca konuşmaya
çalışmalarının bir süre sonra alışkanlık haline gelmesi ile şekillenmiş bir
yapı olarak kalmasıyla da ortaya çıkabilmektedir.
Tutukluk
yaşayan bireyler kelimenin ilk hecelerini söylemekte zorluk yaşarlar.
Özellikle ilk sesi ünsüz harf ile başlayan kelimeler onlar için tam bir kabusa
dönüşebilir.
Tutukluluk genel olarak iki ana başlık altında
toplayabiliriz.
·
Heyecan durumuna göre değişkenlik
gösteren tutukluluk,
·
Hızlı konuşmaya bağlı olarak ortaya
çıkan tutukluluk.
Yorumlar
Yorum Gönder